2022
Moc Tadycji w naszych ogrodach
W maju tego roku dzięki realizacji projektu pt. „Moc tradycji / Sila tradic” finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z funduszy Programu Interreg V-A Republika Czeska - Polska, pt. Przekraczamy Granice 2014 – 2020 na terenie Gminy Istebna powstało siedem niezwykłych „starodownych zogródek“. Są one wzorowane na dawnych tradycyjnych dla tego regionu przydomowych ogródkach, w których próżno było szukać różnorodnych iglaków i wielu współcześnie sadzonych krzewów ozdobnych. Ich zaletą był nie tylko piękny wygląd - pełne różnorodnych kwiatów cieszyły bowiem oczy od wiosny aż po jesień, lecz także piękny zapach, nie mówiąc o tym iż wiele z rosnących przy góralskich chatach ziół nadawało się do przyprawienia obiadu. Niektóre z roślin miały też właściwości lecznicze, z których nasi przodkowie umieli korzystać.
W ramach realizacji działania kluczowego – kształtowanie tradycyjnego krajobrazu wiosną tego roku przedstawiciel czeskiego partnera projektu - Obec Hrčava zakupił sadzonki drzew, krzewów, kwiatów i ziół, które nieodpłatnie trafiły do siedmiu gospodarstw po stronie czeskiej oraz siedmiu gospodarstw domowych na terenie Gminy Istebna. Zadaniem współpracujących z Gminnym Ośrodkiem Kultury, Promocji, Informacji Turystycznej i Biblioteką Publiczną w Istebnej gospodarzy było posadzenie i całosezonowe pielęgnowanie otrzymanych roślin, a także sporządzenie dokumentacji fotograficznej „zogródek”. Tradycyjne ogrody przydomowe powstały w każdym z naszych sołectw – jeden w Jaworzynce i po trzy w Istebnej i Koniakowie. Zobaczymy w nich między innymi drzewa i krzewy owocowe, takie jak jabłonie, śliwy i porzeczki. Cieszące oczy eksplozją barw kwiaty: jeżówkę purpurową, margerytki, cynie, goździki, łubin, astry, słoneczniki, dalie, aksamitki, ostróżkę ogrodową, bratki, czy gazanię lśniącą. Nie brak tu i ziół takich co to leczą lub też dodają potrawom smaku – rosną tam melisa, mięta, koper, pietruszka, lubczyk, szczypiorek, rozmaryn i lawenda, czy też od dawien dawna stosowane w medycynie nagietki.
Takie ogrody to nie tylko pasujące do drewnianego domu, estetyczne otoczenie, ale także piękne nawiązanie do tradycji regionu, świeże przyprawy, które potrawom nadadzą niezrównany aromat i prawdziwa enklawa dla motyli i pszczół.
Mamy nadzieję, że tych siedem „starodownych zogródek“ nie zakończy swego istnienia wraz z nastaniem zimy, a wręcz przeciwnie z wiosną ponownie się odrodzą, być może wzbogacone o jeszcze inne tradycyjne nasadzenia, stając się inspiracją dla mieszkańców, którzy nie brali udziału w projekcie i z czasem takich miejsc, jak te będzie na terenie naszej gminy o wiele więcej.
Wszystkim zaangażowanym w realizację działań na rzecz kształtowania tradycyjnego krajobrazu Gminy Istebna składamy serdeczne podziękowania.
Oliwia Szotkowska
Instruktor GOK,PIT i BP w Istebnej
Projekt nr. CZ.11.4.120/0.0/0.0/17_028/0001641, pt. „Moc tradyji / Sila tradic” finansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z funduszy Programu Interreg V-A Republika Czeska - Polska, pt. Przekraczamy Granice 2014 – 2020.
